Hệ thống PCCC là bộ phận cần được lắp đặt trước khi nhà xưởng tiến hành hoạt động. Bất cứ loại hình nhà xưởng nào cũng cần phải đảm bảo theo các quy định về tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng. Chúng ta cùng khám phá về các quy định của pháp luật và quy định về tiêu chuẩn thiết kế.
Tìm hiểu về thiết kế PCCC nhà xưởng
Thiết kế hệ thống PCCC nhà xưởng là điều bắt buộc theo quy định của pháp luật mà doanh nghiệp lớn hay nhỏ cũng đều cần phải thực hiện. Hệ thống này giúp hạn chế những thiệt hại do hiện tượng cháy nổ xảy ra, đảm bảo an toàn đến tính mạng con người và tài sản doanh nghiệp.
Tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng còn tùy thuộc vào loại hình hay hoạt động của nhà xưởng đó. Tuy nhiên, tất cả hệ thống PCCC đều cần phải chặt chẽ, khoa học và cần được kiểm duyệt cũng như cấp phép bởi cơ quan PCCC để chúng có thể hoạt động an toàn nhất.
Dưới đây là 3 loại hệ thống PCCC dành cho nhà xưởng:
Hệ thống PCCC vách tường: Đây là hệ thống sử dụng nước để dập lửa, được đặt vào vách tường, hành lang hay cầu thang thoát hiểm. Khi sự cố cháy nổ xảy ra, chỉ cần mở van chặn nước áp lực cao để chúng phun nước ra và chữa cháy. Hệ thống này được dùng phổ biến cho xưởng cơ khí, điện tử, xưởng sản xuất,…
Hệ thống PCCC tự động Sprinkler: Hệ thống rất phù hợp cho các nhà xưởng có nguy cơ cháy nổ cao vì chúng sử dụng vòi xả kín và được cài đặt ở chế độ thường trực. Khi nhiệt độ đạt quá ngưỡng cài đặt, hệ thống sẽ tự động kích hoạt để thực hiện phòng cháy chữa cháy. Các loại nhà xưởng thường sử dụng bao gồm nhà xưởng nhỏ, nhà xưởng may mặc, sản xuất vải, bông, len,…
Hệ thống PCCC bằng tay: bao gồm bình chữa cháy cơ động, bộ van, lăng phun, cuộn vòi, hộp chữa cháy gắn tường, hộp chữa cháy.
Quy định của pháp luật về thiết kế PCCC nhà xưởng
Căn cứ khoản 1 Điều 5 Nghị định 136/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng cháy chữa cháy. Đây là văn bản pháp lý nhằm quy định tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng, bao gồm các điều dưới đây:
- Cần có các quy định, nội quy, biển báo, biển cấm, sơ đồ, biển chỉ dẫn thoát hiểm phù hợp với tính chất hoạt động của nhà xưởng.
- Có quy định, phân công trách nhiệm PCCC khi xảy ra sự cố cháy nổ.
- Hệ thống điện, chống sét, chống tĩnh điện; thiết bị sử dụng điện; thiết bị sinh nhiệt, lửa hay hoạt động sử dụng nhiệt, lửa cần phải đảm bảo an toàn PCCC.
- Có các quy trình kỹ thuật an toàn về PCCC phù hợp với điều kiện sản xuất, kinh doanh của nhà xưởng.
- Có lực lượng phản ứng tại chỗ được huấn luyện chuyên nghiệp về PCCC và tổ chức thường trực sẵn sàng tại nhà xưởng.
- Có phương án PCCC, thoát nạn, cứu hộ được cấp thẩm quyền và phê duyệt theo khoản 4 Điều 13 Nghị định 136/2020/NĐ-CP quy định.
- Nhà xưởng cần phải đảm bảo chất lượng, số lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật về PCCC hoặc theo quy định của Bộ Công An đối với các hệ thống giao thông, cấp nước, thông tin liên lạc, báo cháy, ngăn cháy, phương tiện PCCC, phương tiện cứu người,…
- Đối với nhà xưởng có khối tích từ 3000m3 trở lên, cần phải được các cơ quan cảnh sát PCCC thẩm duyệt, kiểm tra, nghiệm thu về PCCC. (Căn cứ theo Phụ lục V – Danh mục dự án, công trình, phương tiện giao thông cơ giới thuộc diện thẩm duyệt thiết kế về PCCC ban hành kèm Nghị định 136/2020/NĐ-CP)
- Có hồ sơ quản lý, theo dõi hoạt động PCCC đúng với quy định của Bộ Công An.
Quy định về tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng mới nhất hiện nay
Dưới đây là các quy chuẩn, tiêu chuẩn, quy định về tiêu chuẩn thiết kế PCCC cho nhà xưởng chuẩn và mới nhất hiện nay:
- Nghị định số 50/2024/NĐ-CP ngày 10 tháng 5 năm 2024: sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 136/2020/NĐ-CP ngày 24 tháng 11 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy và Nghị định số 83/2017/NĐ-CP ngày 18 tháng 7 năm 2017 của Chính phủ quy định về công tác cứu nạn, cứu hộ của lực lượng phòng cháy và chữa cháy;
- Nghị định 40/2020/NĐ-CP ngày 06/4/2020: Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của luật đầu tư công;
- QCVN 06:2022/BXD + SỬA ĐỔI 01:2023: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn cháy cho nhà và công trình;
- TCVN 3890:2023: Phương tiện PCCC cho nhà và công trình – Trang bị, bố trí.
- TCVN 13456:2022 Phòng cháy chữa cháy – Phương tiện chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn – Yêu cầu thiết kế, lắp đặt;
- QCVN 05:2020/BCT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong sản xuất, kinh doanh, sử dụng, bảo quản và vận chuyển hóa chất nguy hiểm;
- QCVN 02:2020/BCA: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và Trạm bơm cấp nước chữa cháy;
- QCVN 10:2012/BCT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trạm cấp khí dầu mỏ hóa lỏng);
- TCVN 5738:2021: Phòng cháy chữa cháy – Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu kỹ thuật
- TCVN 7336:2021: Phòng cháy chữa cháy – Hệ thống chữa cháy tự động bằng nước, bọt – Yêu cầu thiết kế;
- TCVN 7161-1:2022 ISO 14520-1:2015 Hệ thống chữa cháy bằng khí – Tính chất vật lý và thiết kế hệ thống – Phần 1: Yêu cầu chung;
- TCVN 7161-5:2021 ISO 14520-5:2019: Hệ thống chữa cháy bằng khí – Tính chất vật lý và thiết kế hệ thống – Phần 5: Khí chữa cháy FK-5-1-12;
- TCVN 13333:2021: Hệ thống chữa cháy bằng Sol-khí – Yêu cầu về thiết kế, lắp đặt, kiểm tra và bảo dưỡng;
- TCVN 7161-9:2009-ISO 14520-9:2006: Hệ thống chữa cháy bằng khí – Tính chất vật lý và thiết kế hệ thống Phần 9: Chất chữa cháy HFC-227ea;
- TCVN 7161-13:2009-ISO 14520-13:2006: Hệ thống chữa cháy bằng khí – Tính chất vật lý và thiết kế hệ thống Phần 13: Chất chữa cháy IG–100;
- TCVN 6101:1996 ISO 6183:1990: Thiết bị chữa cháy – Hệ thống chữa cháy Cacbon dioxit thiết kế và lắp đặt;
- TCVN 4513-1988: Cấp nước bên trong tiêu chuẩn thiết kế;
- TCVN 5687:2024 Thông gió, điều hòa không khí – Tiêu chuẩn thiết kế;
- TCVN 5740:2009: Phương tiện PCCC – Vòi đẩy chữa cháy – Vòi đẩy bằng sợi tổng hợp tráng cao su;
- Quy phạm 11 TCN-20-2006 Quy phạm trang bị điện Phần 3: Trang bị phân phối và trạm biến áp;
- TCVN 6379:1998 Thiết bị chữa cháy – Trụ nước chữa cháy – Yêu cầu kỹ thuật;
- TCVN 7441:2004 Hệ thống cung cấp khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG) tại nơi tiêu thụ – Yêu cầu thiết kế, lắp đặt và vận hành;
- TCVN 5307:2009 Kho dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ – Yêu cầu thiết kế.
- TCVN 13456: 2022: Phòng cháy chữa cháy – phương tiện chiếu sáng sự cố và chỉ dẫn thoát nạn – yêu cầu thiết kế, lắp đặt.
Cấu tạo của hệ thống PCCC nhà xưởng đúng theo tiêu chuẩn
Cấu tạo của hệ thống PCCC nhà xưởng đúng theo tiêu chuẩn sẽ bao gồm các bộ phận sau:
Hệ thống cảnh báo cháy: Hệ thống cảnh báo cháy bao gồm thiết bị cảm biến khói có khả năng nhận biết khói để truyền tín hiệu đến trung tâm báo cháy nhằm thực hiện chức năng báo động. Ngoài ra còn có thiết bị đầu báo nhiệt sẽ gửi tín hiệu đến trung tâm báo cháy khi nhiệt độ đạt ngưỡng quá cao.
Hệ thống báo động và thông báo: Hệ thống này thông báo tình trạng cháy đến tất cả những người đang ở khu vực nhà xưởng. Chúng có thể liên hệ trực tiếp đến cảnh sát cứu hoả và lực lượng PCCC để có biện pháp xử lý cháy kịp thời.
Hệ thống chữa cháy tự động: Việc thi công hệ thống chữa cháy sẽ bao gồm các loại hệ thống như hệ thống chữa cháy Sprinkler, hệ thống chữa cháy hoá chất khô, hệ thống chữa cháy bằng khí CO2, hệ thống chữa cháy bọt Foam.
Yêu cầu cơ bản về thiết kế PCCC nhà xưởng
Dưới đây là những yêu cầu cơ bản để thực hiện thiết kế và thi công theo tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng:
- Đặt sự an toàn về tính mạng của con người lên hàng đầu.
- Thiết kế sao cho hạn chế sự thiệt hại về tài sản nhà xưởng ở mức thấp nhất khi xảy ra hoả hoạn.
- Hệ thống PCCC không làm ảnh hưởng đến các hoạt động của xưởng, đảm bảo hoạt động tốt và liên tục.
- Tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng phải thích hợp với chức năng của từng loại nhà xưởng.
- Mỗi hệ thống PCCC có thể khác nhau, tuy nhiên cần đảm bảo đầy đủ các bộ phận cấu tạo chung cần thiết.
Lưu ý khi thiết kế PCCC đảm bảo đúng theo tiêu chuẩn nhà xưởng
Một số lưu ý cần biết để đáp ứng tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng:
- Cần giữ khoảng cách an toàn về PCCC với nhà xưởng bên cạnh.
- Xem xét tính chất hoạt động của xây dựng nhà xưởng để cài đặt hệ thống PCCC với mức chịu lửa thích hợp.
- Có biện pháp đề phòng trường hợp cháy lan sang khu vực bên cạnh.
- Tất cả các loại máy móc sản xuất hay mạng lưới điện cần đảm bảo an toàn PCCC.
- Xây dựng hệ thống lối thoát, cầu thang thoát hiểm, sơ đồ thoát hiểm.
- Lắp đặt thiết bị hút khói để tránh tình trạng ngộp thở và đèn chiếu sáng lối thoát.
- Hệ thống cấp nước chữa cháy phải đủ sức đẩy nước theo yêu cầu PCCC.
- Tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng là cần phải đảm bảo số lượng các thiết bị cần thiết và phù hợp để thực hiện công tác PCCC.
Tóm lại, việc tuân thủ theo tiêu chuẩn thiết kế PCCC nhà xưởng sẽ đảm bảo sự an toàn cho tính mạng con người và tài sản khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Hệ thống PCCC cho mỗi nhà xưởng sẽ có sự khác nhau tuy nhiên đều cần phải đảm bảo đầy đủ các bộ phận cơ bản và tiêu chuẩn cần thiết. Hy vọng bài viết này mang lại những thông tin giá trị để bạn có thể hiểu hơn về các tiêu chuẩn trong thiết kế PCCC cho nhà xưởng.
Nguồn: jsc-vietnam.com
