Nhắc đến phòng sạch người ta sẽ nghĩ ngay đến việc thi công thiết kế phòng sạch làm sao để đạt được những tiêu chuẩn khắt khe đã đề ra. Nhưng lại không quan tâm đến việc vận hành phòng sạch đặc biệt là quy trình ra vào phòng sạch sao cho đúng. Để trả lời cho câu hỏi này hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Phòng sạch (cleanroom) là môi trường được xây dựng và sử dụng để giảm thiểu sự ra vào và lưu giữ các hạt trong không khí, đồng thời kiểm soát các thông số liên quan khác trong phòng như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất khi cần thiết. Khi tất cả các yếu tố trong phòng đều được kiểm soát sẽ giúp hạn chế tối đa việc nhiễm khuẩn hoặc nhiễm chéo của sản phẩm trong quá trình nghiên cứu, sản xuất đảm bảo vô trùng.
Phòng sạch yêu cầu phải tạo ra một môi trường sạch và duy trì nó trong suốt quá trình sản xuất. Để tạo ra môi trường sạch, phòng sạch cần phải sử dụng các bộ lọc, đặc biệt là bộ lọc HEPA hoặc ULPA. Ngoài ra môi trường này cần sử dụng các kiểu luồng không khí phù hợp, với các phòng yêu cầu độ sạch cao cần phải sử dụng dòng chảy tầng (Laminar Flow).
Phòng sạch cũng cần tuân thủ các tiêu chuẩn như: ISO 14644, Tiêu chuẩn FED STD 209 và tiêu chuẩn GMP.
Ngoài ra việc quản lý phòng sạch cũng là một công việc quan trọng trong bất kỳ nhà máy nào. Cần xây dựng hệ thống quy trình cũng như đào tạo nhân sự làm việc trong phòng sạch để sử dụng phòng sạch một cách tốt nhất.
Những lưu ý khi ra vào phòng sạch
Phòng sạch là một môi trường đặc thù nên khi di chuyển trong phòng sạch phải đúng quy trình đã được đề ra. Việc đi lại giữa các phòng sạch và giữa phòng sạch với môi trường bên ngoài luôn tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây ô nhiễm. Chính vì vậy, việc kiểm soát ra vào và đi lại trong phòng sạch luôn là một yếu tố quan trọng trong cả quá trình thiết kế hay là sử dụng phòng sạch.
Yếu tố đảm bảo quy trình ra vào
Khi một nhân viên muốn ra vào phòng sạch thì phải đảm bảo được những yếu tố sau:
- Quy trình ra vào phòng sạch: Khi bước vào phòng sạch nhân viên không được phép mang bất cứ đồ dùng cá nhân nào vào bên trong, như là chìa khóa, đồng hồ, bật lửa… tất cả sẽ được để ở ngăn chứa đồ phía bên ngoài phòng sạch.
- Gang tay không được phép chạm vào bất cứ thiết bị hay bề mặt nào chưa được làm sạch hoàn toàn, tránh việc lây lan bụi bẩn cho những không gian sạch khác.
- Các dung môi có trong phòng sạch nên tránh tiếp xúc với da, vì nó có khả năng làm tổn thương đến da nếu như chạm phải.
- Đồ đạc có trong phòng sạch, kể cả thùng chứa và đồ đạc đang sử dụng cũng phải đảm bảo sạch sẽ giống như mọi thứ ở bên trong phòng.
- Khi ra vào phòng sạch: Những đồ dùng có giá trị như ví tiền được phép mang vào phòng sạch để đảm bảo. Nhưng tuyệt đối không được lấy ra bên ngoài khi đang ở trong phòng sạch.
- Vào phòng sạch: Không ăn uống bất cứ thứ gì khi còn đang ở phòng sạch, kể cả nhai kẹo cao su và đặc biệt, hút thuốc là điều cấm kỵ tuyệt đối.
- Đảm bảo những vật dụng được mang vào phòng sạch đúng quy định. Những thứ được đưa vào phòng sạch phải là những thứ được phê duyệt, kể cả quần áo mặc trên người cũng phải là quần áo chuyên dụng hoặc quần áo được cho phép.
- Trong quy trình ra vào phòng sạch hay nhân viên làm trong phòng sạch thì không sử dụng mỹ phẩm khi làm việc tại phòng sạch, dù đó là những mỹ phẩm cần thiết như son môi, kẻ lông mày, sơn móng tay, xịt tóc, xịt nước hoa…
- Mọi vật liệu được sử dụng trong phòng sạch cũng đều là những vật liệu chuyên dụng chẳng hạn như Giấy sử dụng trong phòng sạch cũng phải là loại giấy chuyên dụng.
- Tưởng như giấy là vật dụng sạch sẽ, nhưng không, nó có thể là nguyên nhân gây ô nhiễm phòng sạch. Kể cả bút bi, nếu chưa được phê duyệt cũng không được phép sử dụng chúng trong không gian phòng sạch.
- Nếu muốn lau tay hay làm khô tay, hãy sử dụng máy sấy khô tay được trang bị sẵn, tuyệt đối không dùng giấy hay khăn vải không được phép.
- Không có một dụng cụ nào được phép đặt lên bề mặt của ghế hoặc bàn, muốn đặt chúng phải đặt lên một chiếc khăn sạch trước, và khăn sạch đó cũng phải được phê duyệt mới được sử dụng.
- Tất cả thiết bị và nguyên vật liệu trước khi đưa vào phòng sạch để sản xuất, cần được đưa vào cơ sở vô trùng để khử trùng nghiêm ngặt.
- Nhân viên nếu có bị bệnh về thể chất, nhất là bệnh rối loạn hô hấp và dạ dày thì không được làm việc trong phòng sạch.
Thực hiện quy định 5 KHÔNG
Ngoài những quy trình ra vào phòng sạch như trên thì Quy định nhân viên làm việc trong phòng sạch còn phải thực hiện 5 KHÔNG sau đây:
- Không chuyển động nhanh.
- Không ngồi hoặc dựa vào thiết bị
- Không viết vẽ lên thiết bị
- Không mặc quần áo phòng sạch ra bên ngoài
- Không làm rách hoặc làm bẩn quần áo chuyên dụng.
Một trong những yếu tố quan trong trong quy trình ra vào phòng sạch đó là Giữ gìn vệ sinh phòng sạch là cách để nâng cao năng suất hoạt động đồng thời kéo dài tuổi thọ của phòng.